کاوشی در زمینه تاریخی مستثنیات ربا
نویسندگان
چکیده مقاله:
تحریم ربا از احکامی است که قرآن به آن تصریح کرده است. ازجمله مهمترین مباحث ربا، چند مورد خاص است که با موافقت مشهور فقیهانِ امامی از حرمت ربا، استثناء شده است. در مقابل نظریه مشهور، گروهی از فقیهان بر این باورند که مستندات حکم مشهور برای اخراج این موارد از عموم حکم تحریم، کافی نیست. مطالعات بسیاری حول این موضوع صورت گرفته و محققان متعددی از طریق طرح اشکالاتی مانند ضعف سندی و دلالی روایات مورد استناد مشهور، در پی دفاع از نظر غیرمشهور برآمده‌اند. این نوشتار با تأیید نظریه غیرمشهور و تأکید بر نتایج تحقیقات حامیان آنان در پی پیشبرد این مطالعات بوده و با بررسی زمانه و زمینه تاریخی صدور حکم مشهور، و ارائه تفسیری تازه از مستندات در چهارچوب قواعد فقهی-اصولی از نگاهی متفاوت به‌نقد مبنای مشهور می‌پردازد. نوشتار پیشرو دو هدف اساسی دارد؛ اول آنکه با تکیه بر منابع فقهی مستحکم، اثبات کند شرایط تاریخی مانند عدم استقلال مالی زن و فرزند در دوران گذشته بر حکم مشهور به رفع تحریم از مستثنیات ربا، تأثیر گذاشته و دوم آنکه زمینه‌های تاریخی فوق در دوران کنونی از بین رفته و اکنون توجیهی برای خروج این مو0ارد از عموم حکم تحریم وجود ندارد
منابع مشابه
نقدی بر مستثنیات ربا و مفاهیم آن در قرآن
ربا به عنوان یک پدیده مخرب اقتصادی جامعه از بدو تشریع اسلام مورد توجه و نهی شارع قرار داشته استبه طوری که از لحن خطابات شارع بر حرمت آن می توان به عمق مفسده آن و انزجار شارع مقدس از آن پی برد، خصوصاً بعد از آنکه ما معتقدیم احکام در اسلام تابع مصالح و مفاسد حاصل از آنها می باشد. اما با تمام تأکیداتی که اسلام بر حرمت این پدیده فاسد اقتصادی داشته، مشهور فقها معتقدند استثنائاتی هم برای آن قائل شده ا...
متن کاملنقدی بر مستثنیات ربا و مفاهیم آن در قرآن
ربا به عنوان یک پدیده مخرب اقتصادی جامعه از بدو تشریع اسلام مورد توجه و نهی شارع قرار داشته استبه طوری که از لحن خطابات شارع بر حرمت آن می توان به عمق مفسده آن و انزجار شارع مقدس از آن پی برد، خصوصاً بعد از آنکه ما معتقدیم احکام در اسلام تابع مصالح و مفاسد حاصل از آنها می باشد. اما با تمام تأکیداتی که اسلام بر حرمت این پدیده فاسد اقتصادی داشته، مشهور فقها معتقدند استثنائاتی هم برای آن قائل شده ا...
متن کاملپس زمینه تاریخی اندیشهای سیاست خارجی تعالیگرا
س از روی کارآمدن دولت نهم / دهم، در سیاست خارجی ایران واژه ای به نامِ«تعالی»، باب شده است که بی گمان، تباری دارد و نمودگرِ برآمدنِ نوعی نوستالژی تاریخی است. این مفهوم بر پایه دین تعریف می شود و با محوریت امور روحی، به تغییر و تحول ِکیفی و کمی در نهادهای سیاسی، فرهنگی، و اقتصادی جامعه می انجامد.با بررسی بن / درون مایه کلمه« تعالی»، و با در نظر داشتن این پرسشِ بنیادین که سیاست خارجی تعالی گرا چه هدف ه...
متن کاملعوامل پیدایش آیات مستثنیات
در لابه‌لای کتاب‌های علوم قرآنی و تفسیر، پدیده‌ای به‌نام «آیات مستثنیات» خودنمایی می‌کند. وجود آیه یا آیات مدنی در سوره‌ای مکّی و آیه یا آیات مکّی در سوره‌ای مدنی، آیات مستثنیات گفته می‌شود. این پدیده از هیچ پشتوانة نقلی برخوردار نیست و نخستین بار به‌صورت محدود در قرن دوم در تفسیر «مقاتل‌بن سلیمان» خودنمایی کرد. سپس در طول تاریخ تفسیر بر تعداد آنها افزوده شد. سبب نزول جعلی، خلط میان معنای لغوی و ...
متن کاملمبانی فقهی مستثنیات دین
یکی از تسهیلات و حمایتهایی که قانونگذار برای محکومعلیه در نظر گرفته است تا مدیونی که حقیقاً در تنگنا قرار دارد به عسر و حرج شدید نیفتد و از یک حداقل زندگی نیز محروم نگردد تأسیس عنوان مستثنیات دین است. یعنی برخی از حداقل اموالی که برای ادامه حیات ضروری است از دسترس محکومله به دور باشد. این تأسیس قبل از این که وارد متون قانونی شود در فقه اسلامی توسط فقهای بزرگ بیان شده است. در این مقاله بر آن ه...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره 52
صفحات 149- 174
تاریخ انتشار 2018-06-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023